schemat postępowania fizjoterapeutycznego

cat

Przykładowy schemat postępowania fizjoterapeutycznego w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia
(nie we wszystkich schorzeniach nerwowo-mięśniowych występują wszystkie wymienione stadia – powyższe zestawienia należy traktować jako orientacyjne)

1. Chory chodzący (I stadium)
Zapobieganie lub zmniejszenie przykurczówi deformacji stawowych:
a.bierne rozciąganie mięśni i stawów podatnych na przykurcze
b.ćwiczenia czynne
c. program ćwiczeń domowych:
- przeciwprzykurczowe pozycje ułożeniowe
- bierne rozciąganie
- ćwiczenia czynne
- łuski zabezpieczające pozycję pośrednią stawów skokowych podczas snu

Utrzymanie lub poprawa siły mięśniowej:
- ćwiczenia czynne dla zachowania siły i wytrzymałości mięśni oraz celem pobudzenia koordynacji nerwowo-mięśniowej
- ćwiczenia oddechowe
- ćwiczenia w wodzie

Pomoce techniczne:
- adaptacja celem poprawy funkcji

Edukacja bliskich:

- wyjaśnienie jak zapobiegać nieprawidłowej postawie(czego się wystrzegać)
- wspieranie i motywowanie do prowadzenia programu domowego
- informacje dotyczące diety
- motywowanie do uczestniczenia w zajęciach rekreacyjnych
- poradnictwo w problemach ergonomicznych

2.Chory chodzący z trudnością (II stadium):

Zapobieganie lub zmniejszenie przykurczówi deformacji stawowych:
- jak w I stadium
- ewentualna kwalifikacja do ortez

Utrzymanie lub poprawa obniżającej się siły mięśniowej:
- jak w I stadium
- stanie w pionizatorze

Pomoce techniczne:
- jak w I stadium
- pomoce ułatwiające chód
- właściwe obuwie
- ortezy, łuski na noc
- pomoce zabezpieczające właściwą pozycję siedzącą w wózku lub na krześle
- stanie w pionizatorze

Edukacja bliskich:
- jak w I stadium
- informacje o sposobach adaptacji domu i szkoły celem ułatwienia wykonywania czynności dnia codziennego
- wyjaśnienie wagi i zasadności częstych zmian pozycji
- zastosowanie wózka tylko na długich dystansach
- stosowanie różnych zabawek celem mobilizacji ruchu u małych dzieci

3. Chory stale korzystający z wózka (III stadium)

Zapobieganie lub zmniejszenie przykurczówi deformacji stawowych:
- jak w II stadium
- odpowiedni dobór wózka inwalidzkiego
- możliwe zastosowanie wkładek profilujących do wózka lub krzesła

Utrzymanie lub poprawa obniżającej się siły mięśniowej:
- jak w II stadium
- ćwiczenia oddechowe i częste wspomaganie odksztuszania
- ewentualne użycia aparatu wspomagającego oddychanie

Pomoce techniczne:
- jak w II stadium
- podparcie kręgosłupa
- wózek o napędzie elektrycznym
- ruchome podparcie ramienia
- pomoce techniczne wspierające utrzymanie pozycji stojącej

Edukacja bliskich:
- jak w II stadium
- instruktaż rodziny / pielęgniarki pod kątem kontroli funkcji układu oddechowego

I . Procedury zalecane dla profilaktyki i leczenia przykurczów i deformacji stawowych:
− ćwiczenia bierne redresyjne, poizometryczna relaksacja mięśni, stretching
− techniki łącznotkankowe terapii manualnej (masaż łącznotkankowy)
− techniki metody PNF (proprioceptive neuromuscular facilitation)
− dobór optymalnych pozycji ułożeniowych kończyn zapobiegających utrwalaniu się ograniczeń zakresów ruchu
− dobór zaopatrzenia ortopedycznego, np.: łuski na podudzie i stopę, stabilizatory nadgarstka i palców
− użycie pionizatorów celem jak najdłuższego przebywania w pozycji stojącej

II. Procedury zalecane w profilaktyce zaników mięśniowych
− ćwiczenia czynne w odciążeniu
− ćwiczenia prowadzone
− ćwiczenia czynne wolne
− ćwiczenia izometryczne
− ćwiczenia indywidualne specjalne
− ćwiczenia metodą PNF
− ćwiczenia ogólnousprawniające – indywidualne
− ćwiczenia w wodzie indywidualne i zespołowe

III. Procedury zalecane w profilaktyce i leczeniu wad postawy i skoliozy
− ćwiczenia korekcyjne postawy
− ćwiczenia specjalne dla skolioz
− mobilizacja stawów kręgosłupa
− ćwiczenia asymetryczne w łańcuchach zamkniętych
− ćwiczenia metodą PNF
− ćwiczenia izometryczne
− ćwiczenia w wodzie indywidualne i zespołowe
− ćwiczenia przygotowujące do zabiegu chirurgicznego usztywnienia skoliozy

*Zaburzenia postawy w tej grupie chorób najczęściej są konsekwencją przykurczów stawowych. Stała obserwacja postawy i wczesne wychwytywanie najmniejszych zmian jest niezbędne do zapobiegania wadom postawy lub skoliozie, w istotny sposób wpływającym na inne funkcje organizmu.

IV. Procedury zalecane w profilaktyce i leczeniu niewydolności oddechowej
− mobilizacja stawów kręgosłupa i klatki piersiowej
− nauka prawidłowego oddychania w różnych pozycjach
− ćwiczenia oddechowe podstawowe
− ćwiczenia oddechowe specjalne
− ćwiczenia oddechowe metodą PNF
− nauka odksztuszania
− nauka wspomaganego odksztuszania
− inhalacje
− drenaż oskrzelowy
− ćwiczenia w wodzie indywidualne i zespołowe
− oddychanie z dodatnim ciśnieniem (IPPB - Intermittent Positive Pressure Breathing)
− ćwiczenia oddechowe z pacjentem oddychającym przy pomocy respiratora

V. Procedury zalecane celem zachowania możliwości utrzymania pozycji stojącej i funkcji lokomocji u pacjentów z chorobami nerwowo-mięśniowymi
− ćwiczenia równoważne
− ćwiczenia koordynacji ruchowej (PNF)
− trening lokomocyjny (również po schodach), chód na dystans
− nauka chodu w ortezach lub przy pomocy innego zaopatrzenia ortopedycznego
− pionizacja czynna
− pionizacja bierna (pionizacja w stabilizatorach i na stole pionizacyjnym)

VI. Fizykoterapia jest stosowana głównie w chorobach przebiegających z uszkodzeniem korzeni i nerwów obwodowych i nabytych chorób mięśni, np.: choroby i uszkodzenia nerwów obwodowych, choroby nerwowo-mięśniowe przebiegające z procesem zapalnym.
− Sollux (z niebieskim filtrem lub bez)
− Galwanizacja
− Galwanizacja w kąpieli wodnej (kąpiel elektryczno-wodna jednokomorowa)
− Elektrostymulacja prosta
− Elektrostymulacja punktowa
− Prądy diadynamiczne (miejscowo)
− Pulsotronic
− Magnetronic
− Masaż wirowy lub perełkowy
− Masaż klasyczny częściowy lub całkowity

VII. Procedury inne
− ćwiczenia oddechowe przygotowujące do przygotowujące do zabiegu chirurgicznego
− ćwiczenia oddechowe po zabiegu chirurgicznym
− dobór odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego
− ćwiczenia mimiczne
− ćwiczenia żucia i połykania
− masaż leczniczy całościowy lub częściowy

Literatura:
1.Hausmanowa-Petrusewicz I., Choroby Mięśni, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999
2. A simple guide to physiotherapy for neuromuscular diseases, Wyd. EAMDA

[/u]

iwona78

Witam, mam pytanie mianowicie czy jest wskazane dla osób z dystrofią mięśniową korzystanie z hipoterapii? Spotkałam się z różnymi odpowiedziami ale osobiście jestem zdania, że tego typu terapia bardzo dobrze wpływa na rozluźnienie mięśni, niestety byłam tylko raz na hipoterapii i nie zapomnę kojącego ciepła jakie przepływało moje ciało...
Pozdrawiam gorąco ;}

cat

Hipoterapia jest jak najbardziej wskazana w DMD, ze względu na mięśnie jak również na kręgosłup.

iwona78

Miło mi, że się zgadzamy ;} ale dlaczego niektórzy lekarze kategorycznie odradzają tego typu terapię???